مشاغل قدیمی زرین شهر/ دنگ کوبی وبرنج کوبی (رزّازی)

ساخت وبلاگ
مشاغل, قدیمی, زرین, شهر

دنگ کوبی,, وبرنج, کوبی,, ( رزّازی,)

رزّاز(برنجکوب)  منسوب است به ارز که برنج باشد. به کسی که شلتوک را با دنگ  deng کوفته و برنج را از پوست جداکرده و سفید می کند رزّاز وبرنج,کوب می گویند ، اورا دنگی  ودنگ کوب هم می نامند. دنگ برنج کوبی,, یا تیر دنگ چوبی باشد که یک طرف آن سنگین وقطور است و با فشار دست یاپای بر یک سر آن سر دیگر که قطور وسنگین است بلند شود و چون پای یا دست بردارندفرود آید و شلتوک کوفته شود واین فرایند موجب جداشدن پوست وسبوس از شلتوک می گردد . کشت برنج  لنجان و بویژه در صحاری زرین, شهر ازقدیم الایام معمول بوده وهست . در ایام قدیم وقبل از ورود ماشین های صنعتی برنج کوبی,, ،دنگ کوبی,, رواج داشته وچندین کارخانه دنگ کوبی,, در گوشه وکنار شهر وجود داشته است. از جمله کارخانه های دنگ کوبی مهم شهرجنب مسجد جامع  بود.یعنی همان جایی که تکیه های قدیم بوده وهم اکنون مدرسه است وکارخانه ی دنگ کوبی حاج خورشید نیز واقع در کوچه نه برجی حوالی دبیرستان  دخترانه حضرت زهرا (س) وجود داشت. دنگ کوبی کار بسیار سخت ومشقت باری بود وزحمت فراوان داشت وهر کسی که توان انجام آن را نداشت ،از زیرانجام آن شانه خالی می کرد.دست و پای دنگ کوب ها از فشاردنگ پینه بسته بود. روند کار بدین صورت بود که درکارخانه دنگ کوبی سفید کردن برنج باید طی چند مرحله انجام پذیرد. در ابتدا شلتوک بوجاری شده را داخل محفظه ای نسبتاً بزرگ مثل یانه که به آن " چالدان" می گفتند ریخته می شد.سپس دنگ کوب با دنگ شروع به کوبیدن شلتوک ها می کرد. این فرایند آنقدرتکرارمی شد تا دراثر ضربات سنگین  دنگ  در چالدان پوست شلتوک ها شکسته وتقریباً ازدانه برنچ جدا می گردید .سپس شلتوک های کوبیده شده ازچالدان خارج وبرای انجام مرحله بعد که اصطلاحاً " کرّه kerre " کردن می گفتند ،آماده می شد ." کرّه " تشکیل شده بود ازدوقطعه مدور بزرگ وسنگین چوبی وقیر اندود شده که بر روی هم قرار می گرفت. این دستگاه ها ی مخصوص یعنی" کرّه "  پوسته خارجی برنج را جدا می کند و با ایجاد اصطکاک بین برنج های پوسته دار با یکدیگر، موجب از بین رفتن غشای خارجی آنها می شود و در نهایت برنجی به رنگ سفید و شفاف به دست می آید.مجدداًبرای سفید کردن برنج ها در مرحله دیگرکرّه نمک زبر اضافه می کردند.درکارخانه ی دنگ کوبی مهم شهر که جنب مسجد جامع  یعنی در محل تکیه های سابق واقع بود کار دنگ کوبی زیر نظر مرحوم حاج حسین لطفی صورت می گرفت وافرادی مثل کربلایی صفر لطفی قریب به سی سال درآن به کار دنگ کوبی و کِرّه کردن مشغول بودند.

زرّین شهر- شهرزرّین ...
ما را در سایت زرّین شهر- شهرزرّین دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : 0334zarrina بازدید : 220 تاريخ : شنبه 17 آذر 1397 ساعت: 8:36